Kozioł ofiarny
Opracowania na temat marginesu społecznego w Prusach prowokują niejako pobocznie refleksje. Refleksje te dotyczą mechanizmu kozła ofiarnego i imitacji wynikającej z mimetyzmu. W XVI wieku marginesem społecznym na terenie Prus byli woźny sądowy, kat i prostytutka, a zubożenie, inność – nie były to powody do izolacji czy też zemsty, raczej do śmiechu, jakkolwiek to brzmi. Kolejne wieki wniosły inne pojęcie wykluczenia.
Wiadomo, iż świat toczy się dalej w swoim rozwoju. Wiek XX wyraziście przekształcił to, co do tej pory było utrwalone w uprzedzeniach ludzkich, w hasła i idee, nadał im rangę oficjalności, politycznie uprawomocnił, zaś margines społeczny został pokrętnie zredukowany także i do inności rasowej, otrzymał narzuconą mu rolę kozła ofiarnego. Powszechnie przecież jest wiadomo, że zwarta grupa społeczna w momencie zagrożenia (faktycznego, bądź też nie) szuka sobie kozła ofiarnego. Staje się on przedmiotem agresji, tematem zastępczym i elementem scalającym. Kozioł ofiarny ponosi winę za kryzys, nieszczęścia czy też upadek moralny. Może być nim każdy, pojedyncza osoba, bądź też cała grupa.
Psychoanaliza faworyzuje teorię o projekcjach czyli przenoszeniu na innych cech lub faktów, których nie akceptuje się u siebie. René Girard, francuski antropolog filozoficzny, jako podstawę mechanizmu kozła ofiarnego, przedstawia koncepcję pragnienia mimetycznego czyli posiadania tego, co wybierają inni. Wszyscy doskonale zdajemy sobie dziś sprawę, jak działa taki mechanizm, jakie są konsekwencje i jak układają się wtedy relacje ludzkie. A więc, czy w wyniku tej świadomości wiek XXI przynosi nam jeszcze inne spojrzenia na tworzącą się rzeczywistość?
“Krótkie historie” – nowy cykl iOlecko. Cykl, w którym zgodnie z tytułem będą publikowane krótkie opowieści nie tylko o naszym mieście. Do rozważania, dyskusji, polemiki. Wszelkie opinie mile widziane.
